15.06.2019, 13.00-15.00, Zespół Szkół Specjalnych nr 89, ul. Skaryszewska 8 w Warszawie
Czyja jest szkoła?
Kto projektuje szkoły? Kto pisze podstawy programowe i podręczniki? Kto ustala regulaminy, plany lekcji i zasady codziennego funkcjonowania w szkołach? Kto segreguje dzieci według miejsca zamieszkania, wieku, płci, sprawności intelektualnej? Kto ocenia? Kto organizuje rozrywki i działania twórcze? Kto decyduje o ubiorach, jedzeniu, aktywności fizycznej, kolorze ścian, zakupach do biblioteki, każdym aspekcie życia w szkołach?
I dlaczego nie uczennice i uczniowie?
Dlaczego dorośli lekceważą głos, pomysły, uczucia i perspektywę dzieci i młodych ludzi?
Kim są uczniowie i uczennice? Klientami szkoły? Masą do obróbki? Niedoskonałymi dorosłymi, których trzeba ukształtować?
W powszechnym przekonaniu szkoła jest miejscem, gdzie nauczyciele mają władzę i legitymację rodziców do utrzymywania tego typu relacji używając przewagi wiedzy i doświadczenia, perswazji, zasady respektu wobec starszych, narzuconych wartości i norm, a czasem też strachu. Wszystkie te strategie mają u swojego podłoża ideę, że nierówność jest oczywista. Jak w takiej szkole uczyć się demokracji, praw dziecka i człowieka?
Kto zatem na poważnie uznaje - po prawie stu latach od powstania pism Janusza Korczaka - że podmiotowość dziecka, zapisana w różnych dokumentach dotyczących polskiej edukacji, jest warta realizowania w praktyce?
W chwili, w której oddajemy katalog do druku, w Polsce wciąż trwają strajki nauczycielek i nauczycieli, walczących o polepszenie warunków swojej pracy w publicznych szkołach. Ludzie, którzy współwychowują dzieci, będąc bezpośrednio odpowiedzialnymi za przyszłość naszego kraju i świata, zarabiają dramatycznie mało. Kolejne reformy systemu edukacji nie są zorientowane na wykształcanie w młodych ludziach świadomości obywatelskiej i tolerancji oraz nie rozwijają w pełni ich potencjałów intelektualnych i twórczych. Dyskusje wokół kształtu szkoły - warunków pracy nauczycieli i podstaw programowych - są dziś w samym sercu debaty politycznej. W kolejnych dyskusjach brakuje jednak bardzo ważnego, o ile nie najistotniejszego, głosu: nikt nie pyta dzieci i młodzieży o to, jak wyobrażają sobie szkołę, której chcieliby być częścią.
Debata będzie przeprowadzone w formule stołu performatywnego (Long Table). Jest to model prowadzenia dyskusji, który wymyślił amerykański kolektyw f Split Britches. Jego ideą jest stworzenie warunków demokratycznej rozmowy, która nie byłaby moderowana, przez co wszystkie pojawiające się w niej głosy byłyby w takim samym stopniu uprawnione. Ponadto brak moderatora i obowiązująca przy stole etykieta przenosi odpowiedzialność za kształt dyskusji na wszystkich jej uczestników.
Wprowadzenie do spotkania: dr Iwona Chmura-Rutkowska, Stanisław Godlewski
ZAPISY: https://biennalewarszawa.pl/prawo-do-szoly/
lub mailowo agata_siwiak@o2.pl
